Tin tức

Bảo dưỡng xe nâng đúng cách giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm thiểu chi phí sửa chữa lớn và đảm bảo xe luôn trong tình trạng vận hành tối ưu. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn quy trình bảo dưỡng xe nâng đúng chuẩn – từ kiểm tra hàng ngày, lịch bảo trì định kỳ, đến các công cụ, checklist và vật tư cần thiết – để doanh nghiệp vận hành hiệu quả, bền bỉ và an toàn hơn mỗi ngày.

1. Vì sao cần bảo dưỡng xe nâng định kỳ?

Xe nâng là thiết bị vận hành liên tục trong môi trường làm việc áp lực cao, tải trọng nặng và thường xuyên tiếp xúc với bụi bẩn, dầu mỡ hoặc nhiệt độ khắc nghiệt. Do đó, bảo dưỡng định kỳ là giải pháp hiệu quả để kéo dài tuổi thọ thiết bị, hạn chế hư hỏng và đảm bảo an toàn khi sử dụng.

Bảo dưỡng xe nâng kéo dài tuổi thọ, hạn chế hư hỏng, đảm bảo an toàn

Bảo trì đúng lịch giúp phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật như rò rỉ dầu, mòn phanh, lỏng càng nâng,… tránh sự cố nghiêm trọng gây gián đoạn hoạt động sản xuất. Đồng thời, đây cũng là cách tối ưu chi phí sở hữu xe nâng lâu dài (TCO), giảm thiểu chi phí sửa chữa lớn và thời gian dừng máy. Ngoài ra, nhiều hãng xe như Toyota, Yale hay Baoli quy định rõ việc bảo dưỡng định kỳ để duy trì hiệu lực bảo hành. Việc tuân thủ bảo trì còn là yêu cầu bắt buộc khi kiểm định thiết bị nâng theo quy định an toàn lao động hiện hành. Theo Toyota Material Handling, bảo trì định kỳ giúp tăng tuổi thọ xe nâng trung bình từ 20–30% và giảm thời gian dừng máy tới 40%.

2. Lịch bảo trì xe nâng: Khi nào cần bảo dưỡng?

Bảo dưỡng xe nâng cần được thực hiện theo nhiều mốc thời gian khác nhau, tùy thuộc vào tần suất sử dụng, loại xe (điện hay dầu) và môi trường làm việc. Dưới đây là các mốc bảo dưỡng chính:

2.1 Kiểm tra hàng ngày (Pre-shift checklist)

Mỗi ca làm việc nên bắt đầu bằng việc kiểm tra nhanh tình trạng xe nâng để đảm bảo an toàn vận hành:

• Kiểm tra mức dầu động cơ, dầu phanh và dầu thủy lực

• Kiểm tra hệ thống phanh, còi, đèn và xi-nhan

• Quan sát các vết nứt, lỏng lẻo ở càng nâng, bánh xe, trục

• Kiểm tra pin (xe điện): điện áp, dây dẫn, đầu cực

Việc kiểm tra này nên được thực hiện bởi người vận hành và ghi nhận bằng bảng checklist.

Xe nâng cần được kiểm tra hằng ngày trước khi vận hành

Đọc thêm:

5 lỗi phổ biến khi sử dụng xe nâng điện

Cách đọc thông số kỹ thuật xe nâng

2.2 Bảo dưỡng định kỳ theo số giờ hoạt động

Mỗi bộ phận trên xe nâng lại có thời gian bảo trì, bảo dưỡng khác nhau. Một số bộ phận cần thay thế định kỳ mỗi tuần, nhưng cũng có những bộ phận sau vài năm mới cần thay thế. Để bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn, dưới đây là bảng phụ tùng cần bảo dưỡng, thay thế dựa trên số giờ hoạt động đã được tổng hợp lại từ các nguồn uy tín. Xin lưu ý, những mốc giờ này có thể điều chỉnh tùy điều kiện làm việc (ví dụ: kho lạnh, ngoài trời, bụi bẩn nhiều...).

Hạng mục thay thế	Thời gian thay thế (dựa vào thời gian hoạt động theo giờ/tháng, tuỳ theo cái nào đến trước)
Nhớt động cơ	Mỗi tháng hoặc 250h-300h
Lọc nhớt động cơ	Mỗi 500h
Nước giải nhiệt	Mỗi 1000h
Bộ phận làm sạch không khí (lọc gió)	Mỗi 1000h
Lọc nhiên liệu	Mỗi 500h
Nhớt bộ biến mô	Mỗi 500h
Lọc nhớt bộ biến mô	Mỗi 500h
Nhớt hộp số	Mỗi 1000h
Nhớt cầu	Mỗi 1000h
Nhớt thủy lực	Mỗi 1000h
Lọc thủy lực	Mỗi 1000h
Bôi trơn bạc đạn bánh xe	Mỗi 1000h
Bugi	Mỗi 1000h
Phớt nắp xylanh chủ và xylanh con bộ phận thắng (Phanh)	Mỗi 1000h
Dầu thắng	Mỗi 500h
Lọc bên trong bộ PDF ( Option)	Mỗi 500h
Ống dầu trợ lực lái	Mỗi 2 năm
Các phần cao su của trợ lực lái	Mỗi 2 năm
Ống dầu thủy lực	Mỗi 2 năm
Ống dầu hồi về thùng	Mỗi 2 năm
Ống nhiên liệu	Mỗi 2 năm
Ống cao su của biến mô	Mỗi 2 năm
Giảm chấn nĩa (Option)	Mỗi 2 năm
Xích nâng	Mỗi 3 năm
Lọc giảm âm của bộ PDF (Option)	Mỗi 3 năm
Lọc không khí ngoài (Option)	Mỗi 3 năm hoặc 6000h
Phớt bơm thủy lực	Mỗi 10.000h

2.3 Bảo trì theo mùa hoặc điều kiện môi trường

Một số trường hợp đặc biệt yêu cầu bảo trì theo mùa hoặc định kỳ theo điều kiện vận hành:

• Mùa hè: kiểm tra két nước làm mát, quạt tản nhiệt, chống quá nhiệt

• Mùa đông hoặc kho lạnh: sử dụng dầu bôi trơn chống đông, kiểm tra độ giãn nở của vật liệu

• Môi trường hóa chất hoặc ăn mòn: kiểm tra khung xe, xi lanh, gioăng cao su thường xuyên

Thực hiện bảo trì đúng thời điểm sẽ giúp xe nâng vận hành ổn định, tăng hiệu suất và hạn chế tối đa thời gian chết máy.

Một số môi trường đặc thù yêu cầu bảo dưỡng theo điều kiện vận hành

3. Hướng dẫn bảo dưỡng chi tiết theo từng hệ thống

3.1 Hệ thống thủy lực và xi lanh nâng

Hệ thống thủy lực là "trái tim" của xe nâng, chịu trách nhiệm nâng hạ và giữ ổn định khung xe. Theo dự án bảo trì của Apex Material Handling, bạn nên thay dầu thủy lực sau khoảng 4.000 giờ, thay lọc dầu mỗi 2.000 giờ và kiểm tra kỹ chất lượng dầu điều khiển, tránh hiện tượng nhiễm bẩn làm suy giảm hiệu suất mỗi ngày. Ngoài ra, bạn cũng cần kiểm tra ống, van và các phớt xi lanh để phát hiện sớm dấu hiệu rò rỉ hoặc nứt, đồng thời vệ sinh sạch sẽ phần xy-lanh và seal chống bụi. Việc này giúp xe nâng hoạt động mượt mà, hạn chế hiện tượng trễ lực hoặc kẹt dầm.

3.2 Động cơ và hệ truyền động (xe dầu/gas và điện)

• Xe dầu/Gas: Cần thay dầu động cơ theo khuyến cáo nhà sản xuất, kiểm tra và thay lọc nhớt, lọc gió, bugi hoặc kim phun định kỳ. Các tài liệu từ Linde và Toyota nhấn mạnh việc kiểm tra bộ lọc nhiên liệu và bugi đều đặn, giúp giữ hiệu suất đốt cháy và giảm khí thải .

• Xe điện (ắc‑quy chì, lithium): Kiểm tra cường độ, điện áp pin, mức dung dịch (đối với ắc‑quy chì) và vệ sinh cực pin thường xuyên. Với pin lithium, cần chăm sóc đầu nối, hệ thống BMS và tránh sạc quá nhiệt

Pin lithium cần chăm sóc các đầu mối, hệ thống BMS, tránh quá nhiệt

3.3 Hệ thống phanh và bánh xe

Theo hướng dẫn từ Linde Forklift và bộ checklist an toàn hàng năm, hệ thống phanh yêu cầu kiểm tra má và dầu phanh theo định kỳ, đảm bảo không có mòn lệch gây giảm phanh, dẫn tới mất kiểm soát . Kiểm tra áp suất và độ mòn lốp – nếu có vết nứt hoặc áp suất không đạt yêu cầu thì cần thay thế ngay để đảm bảo an toàn cả trong kho và ngoài trời.

Đọc thêm: 

Blog kiến thức xe nâng – Giải đáp, hướng dẫn và cập nhật xu hướng

3.4 Hệ thống điện và chiếu sáng

Hệ thống điện điều khiển là phần then chốt đối với xe nâng điện; cần kiểm tra hệ thống đèn pha, xi-nhan, còi, hệ thống báo lỗi; đảm bảo mọi tín hiệu hoạt động tốt. Nguồn từ Toyota và Linde đều khuyến nghị vệ sinh thường xuyên bảng điều khiển, kiểm tra cảm biến lỗi (error codes) và đảm bảo dây điện không bị hở, mòn hoặc oxy hóa .

3.5 Hệ thống làm mát và tản nhiệt

Xe nâng IC và điện đều cần hệ thống tản nhiệt vận hành tốt. Bạn cần vệ sinh két nước, kiểm tra dây đai quạt, đảm bảo không có bụi bẩn bám kín khe tản nhiệt – đặc biệt trong điều kiện kho kín hoặc nhiệt độ cao.

Xe nâng điện cần đảm bảo hệ thống tản nhiệt tốt khi vận hành

4. Các công cụ, vật tư và checklist bảo trì nên có

4.1 Checklist kiểm tra hàng ngày (Pre-shift checklist)

Đây là công cụ cực kỳ quan trọng để đảm bảo xe nâng được kiểm tra sơ bộ trước mỗi ca vận hành. Checklist thường bao gồm các hạng mục:

• Mức dầu động cơ, thủy lực, phanh

• Tình trạng bánh xe, càng nâng, dây an toàn

• Đèn, còi, xi-nhan và cảnh báo

• Tình trạng pin hoặc động cơ (tùy loại xe)

Checklist nên được in sẵn, gắn gần khu vực vận hành và có người chịu trách nhiệm ký nhận mỗi ngày. Các mẫu checklist theo tiêu chuẩn OSHA hoặc Toyota đều có thể tùy chỉnh theo từng doanh nghiệp.

4.2 Danh sách vật tư – phụ tùng cần thiết

Doanh nghiệp nên chuẩn bị sẵn một số vật tư dự phòng để phục vụ quá trình bảo trì như:

• Nhớt động cơ, dầu thủy lực, dầu phanh

• Lọc gió, lọc nhớt, lọc nhiên liệu

• Dung dịch châm nước bình (ắc quy)

• Bugi, đai truyền động, gioăng phớt cao su

• Bộ dụng cụ vệ sinh pin, đầu cực, thổi bụi

Việc chủ động nguồn vật tư sẽ giúp kỹ thuật viên xử lý sự cố nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn so với chờ nhập hàng.

Đảm bảo vật tư đầy đủ cho kỹ thuật viên

4.3 Công cụ hỗ trợ quản lý bảo dưỡng

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã áp dụng các phần mềm quản lý bảo trì (CMMS – Computerized Maintenance Management System) như:

• Limble: phù hợp với doanh nghiệp vừa và lớn, quản lý toàn bộ vòng đời thiết bị

• FieldCircle: có thể dùng để tạo lịch nhắc bảo trì, checklist kỹ thuật số

• Google Sheets/Excel: giải pháp đơn giản cho doanh nghiệp nhỏ

Bảo dưỡng xe nâng không chỉ là công việc kỹ thuật đơn thuần, mà còn là yếu tố then chốt quyết định hiệu suất, độ bền và an toàn vận hành của thiết bị trong hệ thống logistics hiện đại. Một quy trình bảo trì đúng chuẩn – bao gồm kiểm tra hàng ngày, bảo dưỡng định kỳ theo giờ hoạt động, và chăm sóc đặc biệt theo mùa hoặc điều kiện môi trường – sẽ giúp doanh nghiệp:

• Giảm thiểu tối đa thời gian chết máy và chi phí sửa chữa phát sinh

• Đảm bảo an toàn lao động và tuân thủ các quy định pháp luật

• Kéo dài tuổi thọ thiết bị và tối ưu hóa chi phí sở hữu (TCO)

Bên cạnh việc xây dựng lịch bảo trì rõ ràng, doanh nghiệp cũng nên chủ động trang bị checklist tiêu chuẩn, phụ tùng dự phòng, và áp dụng công cụ quản lý bảo trì hiện đại để nâng cao tính chuyên nghiệp trong vận hành.